Het maken van kaas, uurwerken, brillen, houten speelgoed... Het Juragebergte loopt over van ambacht en vakkennis! Een bruisende ambacht die nog steeds voortleeft en het Juragebergte zo bekend maakt. Stap binnen bij de ateliers en musea die over het gebergte verspreid liggen. Het is dé manier om iets nieuws te leren, je kennis uit te breiden en vriendelijke mensen te ontmoeten, met passie voor hun vak.

Stap binnen bij de culturele centra en werkplaatsen om de lokale ambacht en industrie te ontdekken.

Centra en werkplaatsen toegankelijk voor publiek

©Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
Atelier autour du bois dans le Jura ©Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
Valentin Pacaut (The Explorers) / BFCT
Le travail du bois et l'artisanat dans le Jura Valentin Pacaut (The Explorers) / BFCT
Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
Fabrication d'une toupie en bois Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
© Valentin Pacaut / The Explorers
jouet en bois © Valentin Pacaut / The Explorers
Trabbia Vuillermoz
Artisanat de pierres fines Trabbia Vuillermoz
Van hout tot ambacht

De spar: koning van het bos

Het Juragebergte is voor tweederde deel bedekt met bossen. Het is dus niet zo verrassend dat de inwoners al snel aan de slag gingen met deze natuurlijke bron. Het werken met hout was vroeger een activiteit voor boeren, tijdens de lange winters in de afgelegen boerderijen van de bergen!

Layettemaker, pijpenmaker, bankwerker, schaliemaker, kaasringmaker... Het zijn allemaal houtwerkersberoepen die zijn ontstaan in het Juragebergte, die de inwoners in de loop der tijd in leven hielden en ervoor zorgden dat ze in de streek konden blijven.

Tegenwoordig vind je nog een aantal ambachtslieden die pijpen, meubels, speelgoed en andere houten voorwerpen maken. Ontmoet ze!

Leren, bezoeken, beleven

Rond het thema hout

Wist je dat?

Layette zeg je?

Een van de houtberoepen uit het Juragebergte is het "layette" maken. En dan bedoelen we het kastje van sparrenhout met talloze laatjes!

Dit meubel werd in eerste instantie ontworpen voor de kleine onderdeeltjes en mechanismes van uurwerkers of brillenmakers. In de loop der tijd heeft het ontwerp zich ontwikkeld voor moderne functies. De kasten worden nu ook gebruikt voor het opbergen van kinderkleding, maar de naam is gebleven: layette kast. Vergis je dus niet!

Ontdek de layetterie

Les Droners | BFC Tourisme

Kaasringmakers onder de loep

Kaasringmaker is een bijzonder beroep! Deze vaklieden maken de ringen van sparrenschors, die om de bekende mont d'Or kaas zitten en die het de kaas zo'n unieke smaak geven.

Maak je eigen mont d'Or kaasdoosje

Alain DOIRE / BFC Tourisme
Rinkel rinkel!

Over koebellen gesproken

Overal waar je komt in het Juragebergte hoor je wel een "clarine", een koebel die vrolijk om om de nek van de bekende Montbéliarde koeien rinkelt. Dit geluid maakt compleet deel uit van het landschap in het Juragebergte.

Kleine of grote bellen, van een paar gram tot meerdere kilo's: ze zijn allemaal gemaakt volgens een eeuwenoude ambacht en hebben elk een eigen geschiedenis.

Ontmoet de ijzergieters en kijk hoe deze koebellen worden gemaakt!

Ontdek de ijzergieterij Obertino
Achter de schermen van de tijd

Torenklokken, hangklokken en horloges...

Péquignet, Herbelin, Utinam, Vuillemin… De meest bekende namen uit de Franse uurwerkambacht komen uit de besneeuwde boerderijen van het Juragebergte. Vooral in het Pays Horloger worden boerderijen vanaf de 17e eeuw omgebouwd tot werkplaatsen voor de productie en uitbesteding van nabijgelegen Franse of Zwitserse uurwerkmakers.

Een bijzonder detail is dat de boerderijen in het gebied enorm geschikt zijn voor dit zorgvuldige werk: ze zitten namelijk vol ramen waar veel daglicht binnenkomt, waardoor vaklieden optimaal kunnen werken "aan het raam". Kijk goed rond en dan kom je er vast een tegen tijdens je bezoek aan de streek.

De eeuwenoude ambacht voor het maken van uurwerken (en dus kunstmechanica) kreeg eind december 2020 een prachtige beloning met de inschrijving op de werelderfgoedlijst voor immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO!

Diamanten en edelstenen

Diamanten, edelstenen... liefhebbers moeten in het Juragebergte zijn! Want hier werken edelsteenslijpers en diamantbewerkers, 2 schitterende beroepen*!

Deze activiteit heeft zich tijdens de 16e eeuw ontwikkeld, met name in Saint-Claude, dankzij de nabijgelegen Zwitserse uurwerkindustrie. Uurwerkmakers zochten arbeidskracht voor het slijpen van spillen en robijnen die gebruikt werden in het mechanisme van horloges. In de loop der tijd werden de uurwerkers overlapt door juweliers en konden deze beroepen blijven bestaan!

*Even ter verduidelijking: bij het edelsteenslijpen draait het om het slijpen en polijsten van edelstenen, terwijl een diamantbewerker uitsluitend diamanten bewerkt. 

Ontdek het Musée des lapidaires
Wist je dat?

Edelstenen in het Juragebergte?

Je hoeft niet op zoek te gaan want in de grotten van het Juragebergte zul je geen diamanten of edelstenen vinden!

Sinds de 16e eeuw worden ze hier "alleen maar" geslepen en gepolijst. De edelstenen komen van over de hele wereld of er wordt gebruik gemaakt van synthetische edelstenen.

Van spijker naar bril

Als je Morez bezoekt, kijk dan goed rond! Hier ontstond namelijk de bril.

Het verhaal wil dat er in de 16e eeuw een nagelsmid was die een spijkernagel had opgerekt en gebogen om er een bril van te maken… Sindsdien worden er brillen gemaakt in het Juragebergte en ook nu nog wordt hier 80% van de Franse brillen geproduceerd.

Naast de praktische kant van een bril is het ook een mode-accessoire, waarvoor een aantal bijzondere en trendy modellen zijn ontworpen. Je vindt ze in het brillenmuseum. Beloofd: eerst zien, dan geloven!

Ontdek het Musée de la lunette
Bestjobers
Bestjobers / BFC Tourisme

Smaakambacht: comté, absint...

Comté, absint, Morteau worst... Achter al deze producten ligt een authentieke vakkennis! Stap binnen bij de kaascoöperaties, rijpkelders voor comté kaas, distilleerderijen en "tuyé" boerderijen! Proef de sfeer van deze ontmoetingen en tradities die onze bergen zo bijzonder maken!

En résumé
A propos
Atelier autour du bois dans le Jura ©Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
Le travail du bois et l'artisanat dans le Jura Valentin Pacaut (The Explorers) / BFCT
Fabrication d'une toupie en bois Valentin Pacaut / The Explorers - Région Bourgogne-Franche-Comté et Atout France
jouet en bois © Valentin Pacaut / The Explorers
Artisanat de pierres fines Trabbia Vuillermoz