Ontdek Oude Lons

Wandel door het oude centrum van Lons om het erfgoed van de stad te ontdekken.

1 Het theater
Het theater ligt op een toplocatie in Lons-le-Saunier en zijn gevels markeren twee levendige pleinen in het stadscentrum: Place de la Liberté en Place du 11 Novembre. Het is een prachtig rococogebouw, herbouwd in 1901 na een hevige brand. Het dorpshuis, dat de helft van het gebouw in beslag nam, werd in 1983 ook door brand verwoest. Nu herbouwd, is het omgetoverd tot een conferentie- en vergadercentrum, bekend als CAR'COM, dat een breed scala aan faciliteiten biedt. Het theater is een meesterwerk van vroeg twintigste-eeuwse architectuur, waar verguldsel, rood fluweel, verf en stucwerk samen de zaal al zijn pracht en praal geven. Dit monumentale gebouw werd in 1997 gerestaureerd.

2 De fontein in de rue Perrin
Dit is ongetwijfeld de meest karakteristieke fontein van Lédon, en ook de oudste. De fontein werd in 1727 tegen dit huis gebouwd en stond vroeger ergens anders, misschien aan het einde van de impasse Saint Roch (nu rue Perrin), of op de hoek van de rue des Cordeliers aan de kant van de rue du Four. De fontein is een paar jaar geleden gerestaureerd en staat symbool voor het tweeledige doel om de oude wijken van de stad op te waarderen en de fonteinen van Lédon weer van water te voorzien (de Zwanenfontein is een paar jaar geleden teruggebracht naar zijn oorspronkelijke plek voor de Car'Com).
De

3 De kerk van Cordeliers
Het is een onopvallend monument, verborgen aan het einde van een kleine binnenplaats, zelf omsloten door een prachtig 15e-eeuws portaal. Maar het is een prachtige kerk, oorspronkelijk gebouwd in de 13e eeuw en die, als gevolg van vele branden, nu voornamelijk dateert uit de 18e eeuw (met name de gevel in jezuïetenstijl, voltooid in 1731).
Binnen staan drie meubels op de monumentenlijst: de preekstoel (1728, het werk van de Lédoniaanse meubelmaker Lamberthoz), de grote orgels (circa 1845, Callinet-orgels) en het koorgestoelte (circa 1828, laat Lodewijk XVI-stijl).
Een crypte, nu ontoegankelijk, is de begraafplaats van de familie Chalon, machtige heren van de stad in de Middeleeuwen.

4 De Place de la Comédie
Dit mooie, zuidelijk gekleurde plein werd gerestaureerd in het kader van een O.P.A.H.-project tussen 1980 en 1985. Het dankt zijn naam aan een klein theater (een afgedankte kerk die tijdens de Franse Revolutie werd omgebouwd tot theater) dat nu is vernietigd. In feite was het een arbeiderswijk waar wijn werd verbouwd. De bovendorpels van sommige deuren dragen nog steeds het embleem van het beroep: de serpette. De oude wijnpers versterkt dit beeld. De Wallace fontein, een kopie van de fonteinen in Parijs, is pure fantasie. Hij dateert uit de 20e eeuw.

5' De zoutput
Dit is de oorspronkelijke plek van de stad, waar de eerste bewoners van Lédon zich waarschijnlijk vestigden, vanwege de nabijheid van een zoutbron die lange tijd een belangrijke bron van inkomsten was voor de stad. Hoewel er sinds 1966 geen zout meer wordt geproduceerd in Lons-le-Saunier, wordt het zoute water nog steeds gebruikt in de thermen (en een ondergrondse pijpleiding verbindt de Puits Salé met de Thermen Lédonia). Een kleine fontein laat je nu het water van Lédonia proeven (met mate...).

6 Het Museum voor Schone Kunsten
Dit museum bevindt zich in de vierde vleugel van het oude stadhuis. Binnen zijn de collecties beeldhouwwerken (waaronder het imposante Been Perraud) en schilderijen de moeite waard (waaronder de 2 Breughels en de 4 Courbets).

6 Het oude stadhuis
Dit mooie gebouw werd gebouwd op de plaats van het kasteel van Chalon-Arlay rond 1743. In die tijd had het slechts drie vleugels, de museumvleugel werd pas halverwege de 19e eeuw toegevoegd. De architectuur contrasteert met die van de rest van het gebouw, dat veel soberder is en typisch voor de manier waarop in Lons-le-Saunier in de 18e eeuw werd gebouwd.
Een paar opmerkingen over het oude kasteel: in de Middeleeuwen was het een centrum van Frans-Comtonees leven, rijkelijk versierd en gemeubileerd. Maar het werd aan het einde van de 16e eeuw verlaten en vervolgens volledig verwoest door de hevige brand van 1637, die verband hield met de Franse verovering (Lons was voordien eigendom van de Spaanse kroon). Er wordt gezegd dat de stenen voor de funderingen van het stadhuis afkomstig zijn van de ruïnes van het kasteel, wat waarschijnlijk is. Het stadhuis verhuisde in 2014. Het is nu gevestigd aan de Avenue du Régiment d'Infanterie 44.

7 Het Hôtel Dieu
Dit mooie gebouw, waarvan we vandaag de dag de architectuur en de poorten kunnen bewonderen, werd tussen 1735 en 1745 gebouwd naar het ontwerp van architect J.-P. Galzot. Galzot, een inwoner van Besançon, liet zich bij het ontwerpen van het Hôtel-Dieu de Lons natuurlijk inspireren door het Saint-Jacques ziekenhuis. De binnenplaats werd rond 1778 omsloten door een prachtige smeedijzeren poort, het werk van ambachtslieden uit de Jura (waaronder een uit Lédon), en staat op de monumentenlijst. In het hart van het gebouw bevindt zich de majestueuze grote trap, voltooid in 1741, die Galzot beschreef als "de moeilijkste trap van het hele gebouw". De apotheek bevat een schat aan schatten, waaronder houten lambriseringen, aardewerken potten, koperwerk en tin. In de woorden van een geleerde is het "een kleine tempel van kunst en goede smaak", die via drie kamers een blik gunt op de evolutie van het beroep van apotheker van de 17e eeuw tot nu. Het VVV-kantoor organiseert rondleidingen.

8 Rue du Commerce (arcades)
Dit is waarschijnlijk de bekendste straat van Lons, en ook de mooiste. Oorspronkelijk gebouwd van hout, werd het volledig herbouwd in steen en betegeld na de brand van 1637. Ze heeft haar sierlijke welving uit de middeleeuwen behouden. De vele arcades vallen op door hun diversiteit.
Op nr. 24 staat het geboortehuis van Rouget de Lisle, de schrijver van La Marseillaise. In 1992 vierde Lons de tweehonderdste verjaardag van de compositie van het Chant de Guerre pour l'armée du Rhin (dat in de zomer van 1792 La Marseillaise werd, omdat het werd gezongen door de federalen uit Marseille toen ze Parijs binnenkwamen).
Rouget de Lisle ligt begraven in Les Invalides. Aan het zuidelijke einde van de straat staat het belfort, algemeen bekend als de "Tour de l'Horloge". Het vervangt een oude wachttoren die tegelijk met de vestingmuren werd verwoest, aan het begin van de 18e eeuw, maar waarvan de materialen (en misschien de plattegrond?) bewaard zijn gebleven om het belfort te bouwen.

9 De Place de la Liberté
Sinds de stadswallen werden afgebroken, is dit ongetwijfeld het hart van de stad. Het plein ligt op de plaats van de oude grachten, die werden gedempt om een groot gebied met een ongebruikelijke vorm (een bijna perfecte rechthoek) te creëren. Vandaag de dag is het plein het middelpunt van alle activiteiten, vooral winkelen.
Op het plein staat het standbeeld van generaal Lecourbe, die in 1759 in Besançon werd geboren in een oude Frans-Comtoise familie. Als generaal van het Keizerrijk onderscheidde hij zich in de strijd, vooral tegen de Russen van Suvorov. Hij stierf in Belfort in 1815, werd begraven in Ruffey-sur-Seille en Lons erfde zijn standbeeld in 1830.
De stad Lons-le-Saunier heeft de Place de la Liberté volledig gerenoveerd (vloerbedekking, verlichting, fontein en waterfonteinen, stadsmeubilair) en een overdekte parkeerplaats aangelegd om het aantrekkelijker te maken. Er vinden evenementen en concerten plaats.
10 De kerk Saint Désiré
Dit is de parel aan de architecturale kroon van Lédon: een prachtige Romaanse kerk gebouwd in 1083. Toegegeven, de buitenkant, gerestaureerd in de 19e eeuw, is teleurstellend... Maar het schip, het transept en de crypte zijn in de zuiverste preromaanse stijl uit de 11e eeuw, en in typisch Frans-Comtoise Romaanse stijl: geen historisch decor. In het zuidelijke dwarsschip bevindt zich een zeer mooie 15e-eeuwse piéta of graflegging uit de voormalige priorij van Gigny.
In het koor staat een flamboyante gotische eucharistische zuil. De kapel van de Maagd aan de noordkant bevat een beeld van Sainte-Anne. De crypte, gebouwd in 1060 met materialen van de oorspronkelijke constructie (5e eeuw?), herbergt de lege sarcofaag van Saint-Désiré, de beschermheilige van Lons (wiens relieken worden bewaard in de tweede noordelijke kapel van de Cordeliers-kerk). De crypte werd in 1992 gerestaureerd.


11 Standbeeld van Rouget de Lisle, Place de la Chevalerie, oorlogsmonument
Op dit plein sprak Ney in 1815 zijn beroemde uitspraak "de Bourbon-zaak is voor altijd verloren".
Maar de Place de la Cheva¬lerie werd vooral gekozen als eerbetoon aan de mensen van Lédon. Eerst en vooral Rouget de Lisle, de auteur van de Marseillaise. Zijn standbeeld, opgericht in 1882, is het werk van de beeldhouwer Bartholdi, die ook verantwoordelijk is voor het beroemde Vrijheidsbeeld in New York en de Leeuw van Belfort. Het werd in 1992 gerestaureerd en op de monumentenlijst geplaatst ter gelegenheid van de tweehonderdste verjaardag van de Marseillaise. In de 20e eeuw werd besloten om monumenten voor de doden op te richten aan de oostkant van het plein. Het monument voor de helden van de oorlog 1914-1918 werd in 1922 ingehuldigd. De namen van de inwoners van Lédon die omkwamen in de oorlog van 1939-1945 werden eraan toegevoegd. Daarachter staat het monument voor de "Glorie van het Verzet in de Jura", ontworpen door Sar¬rabezolles, winnaar van de Grand Prix de Rome, die zijn figuren, symbolen van het Verzet, tegen een enorme kaart van de Jura wilde plaatsen. Dit monument dateert uit 1950.

12 Lédonia Park en Spa
In het hart van een prachtig park van zeven hectare, met zeldzame boomsoorten uit alle vijf de continenten, liggen de thermale baden van Lédonia, waar al sinds 1892 gebruik wordt gemaakt van de weldaden van zout water.
Klassieke spabehandelingen en fitnessarrangementen stellen iedereen in staat om te profiteren van het water van Lédonia in de nieuwe "SPA Thermal Lédonia". Een recente uitbreiding van het park beschikt over een eigentijdse Koreaanse tuin.