In duizend jaar tijd heeft het kasteel van Joux meerdere levens gehad. Het was eerst een militair fort dat vijandige legers tegenhield. Vervolgens werd het een verplichte doorgang voor de Europese handel, dankzij de ideale ligging op de route van de Via Francigena, tussen Londen en Rome.
Een felbegeerd fort
Vanwege de strategische ligging moest het kasteel van Joux vaak worden versterkt. Het kasteel ligt aan de rand van het kloofdal van Pontarlier, de enige "natuurlijke" weg om vrij gemakkelijk door de Jura te trekken. Het Franse koninkrijk had er dus dubbele baat bij: het leger laten doorstromen in geval van oorlog (deze doorgang was al bekend sinds het Romeinse keizerrijk), maar ook handelen in levensmiddelen met buurlanden (voornamelijk Zwitserland en Italië) waarbij er tol werd geheven.
Met de handel in zout die wat verderop werd geproduceerd (bij de Grande Saline van Salins-les-Bains), werd deze route een belangrijke wisselplaats (in elke zin van het woord) die goed beschermd moest worden.
Zo werden de muren van het kasteel in de loop der tijd wel vijf keer verplaatst, om het kasteel uit te breiden, te renoveren of te versterken... Tot het fort dat je er nu kunt bewonderen.
Het gevecht tegen de slavernij
In het kasteel van Joux verbleven een aantal bekende figuren uit de Franse geschiedenis, toen het nog diende als gevangenis. Een daarvan was Mirabeau, maar andere bijzondere naam die we hier willen noemen is Toussaint Louverture.
Als vrijgelaten slaaf werd hij legerhoofd van de opstandige slaven op het eiland Haïti waar hij vandaan kwam. Hij leidt de opstand in 1791 voordat hij opstaat als bemiddelaar tussen de rebellen en het Franse koninklijke leger. Hierdoor ontstaat een koloniale oorlog tussen Spanje en Frankrijk, om het bestuur van het eiland. Toussaint Louverture hopt van het ene kamp naar het andere, naar gelang de beloftes die er gedaan worden.
Als legerhoofd met groot strategisch talent keert Toussaint Louverture zich richting de politiek. Hij kiest ervoor om zich bij het Franse kamp te voegen, dat algehele vrijheid belooft op het eiland, een behoorlijk aantrekkelijke voorwaarde! Hij wordt uiteindelijk hoofdcommandant van het leger op het eiland.
En daar had het verhaal kunnen eindigen... Maar: Toussaint Louverture bleef in het geheim onderhandelen met Spanje, wat Napoleon Bonaparte in het verkeerde keelgat schoot! Toussaint Louverture werd als gevaarlijk beschouwd, opgepakt en gevangen gezet in het kasteel van Joux, waar hij overleed in een isoleercel... nog voordat het afschaffen van de slavernij werd ondertekend, waar hij zich zo voor had ingezet!
Activiteiten in de omgeving
De Blauwe Bron
Op een paar kilometer van het kasteel ontdek je de rijkdommen van het Juragebergte bij het prisma van een bijzondere bron: de Source Bleue! Prachtig om te zien en dé plek bij uitstek voor een paar selfies waar je verrassende reacties op zult krijgen wanneer je vertelt dat je ze in de Doubs in Frankrijk hebt gemaakt!
Lees meerHet Musée d'armes anciennes
Het gemeentemuseum van Pontarllier biedt een unieke collectie van oude wapens. Dankzij 600 voorwerpen (waarvan er zo'n veertig echt zeldzaam zijn!), ontdek je de geschiedenis van het Franse oorlogsmateriaal, van de 17e eeuw tot nu.
Musée d’armes anciennesUitzicht vanaf het Fort Malher
Aan de andere kant van het kloofdal van Pontarlier vind je een adembenemend uitzicht op het kasteel van Joux. Ideaal voor een wandeling (trek goede schoenen aan) om even uit te waaien voordat je van het landschap geniet.
Uitzicht vanaf het Fort Malher